Sinds de invoering van het nieuwe huwelijksgoederenrecht in 2018 is dit een vaak gestelde vraag. Voor veel stellen is het niet duidelijk of je nog huwelijkse voorwaarden nodig hebt om de erfenis van je ouders privé te houden bij een scheiding. Het antwoord hangt af van het jaar waarin je bent getrouwd en of je ouders wel of geen testament hebben gemaakt.
Getrouwd vóór 1 januari 2018 zonder huwelijkse voorwaarden
Stel je bent getrouwd vóór de invoering van de nieuwe wet en je hebt geen voorwaarden gemaakt. In dat geval heb je een algehele gemeenschap van goederen. Daarin valt ook een schenking of erfenis die je krijgt van je ouders, tenzij er een uitsluitingsclausule van toepassing is. In 2018 is er voor jullie niks veranderd omdat je getrouwd bent onder de oude wet. Als je ouders geen testament hebben, is de erfenis die je krijgt voor de helft ook van je echtgenoot.
Artikel 1:94 Burgerlijk Wetboek (oud): Van het ogenblik der voltrekking van het huwelijk bestaat tussen de echtgenoten van rechtswege een gemeenschap van goederen. De gemeenschap omvat, wat haar baten betreft, alle goederen der echtgenoten, bij aanvang van de gemeenschap aanwezig of nadien, zolang de gemeenschap niet is ontbonden, verkregen, met uitzondering van: a. goederen ten aanzien waarvan bij uiterste wilsbeschikking van de erflater of bij de gift is bepaald dat zij buiten de gemeenschap vallen (enz).
Let op: de uitsluitingsclausule in het testament van je ouders geldt alleen voor de erfenis en niet voor een schenking. Bij elke schenking moet je dus apart een uitsluitingsclausule vastleggen!
Getrouwd ná 1 januari 2018 zonder huwelijkse voorwaarden
Ben je zonder voorwaarden getrouwd ná de invoering van de nieuwe wet? Dan heb je een beperkte gemeenschap van goederen. De erfenis van je ouders valt daar standaard niet meer in. Je hoeft deze dus niet te delen met je echtgenote bij een scheiding:
Artikel 1:94 Burgerlijk Wetboek (nieuw): Van het ogenblik van de voltrekking van het huwelijk bestaat tussen de echtgenoten van rechtswege een gemeenschap van goederen. De gemeenschap omvat, wat haar baten betreft, alle goederen die reeds vóór de aanvang van de gemeenschap aan de echtgenoten gezamenlijk toebehoorden, en alle overige goederen van de echtgenoten, door ieder van hen afzonderlijk of door hen tezamen vanaf de aanvang van de gemeenschap tot haar ontbinding verkregen, met uitzondering van: krachtens erfopvolging bij versterf, making, lastbevoordeling of gift verkregen goederen (enz)
De erfenis van je ouders valt nog wel in de beperkte gemeenschap van goederen als je ouders dat uitdrukkelijk hebben bepaald in hun testament. Normaal gezien zal dit er nooit in staan. Staat er een clausule in het testament die je niet begrijpt? Vraag dan je notaris om advies.
Getrouwd vóór of na 1 januari 2018 met huwelijkse voorwaarden
Heb je wel huwelijkse voorwaarden gemaakt dan heb je normaal gezien geen gemeenschap van goederen. De inhoud van het testament van je ouders doet er in dat geval ook niet toe. Als er geen gemeenschap van goederen is, kan de erfenis daar ook niet in vallen. Om te voorkomen dat je partner er toch met de erfenis vandoor gaat bij een scheiding, is het wel belangrijk om de volgende drie punten te controleren:
- Wat heb je afgesproken over vergoedingsrechten? Stel je investeert je erfenis in de gezamenlijke koopwoning. In je huwelijkse voorwaarden moet in dat geval iets staan over een vergoedingsrecht bij een scheiding. Je kunt een vast of variabel vergoedingsrecht afspreken.
- Het vaststellen van het bedrag van je vergoedingsrecht. Je hebt voor het huwelijk afgesproken dat er een vergoedingsrecht kan ontstaan. Maar dit bewijst nog niet dat er ook echt een vergoedingsrecht is ontstaan. Daarom is het belangrijk om elk vergoedingsrecht schriftelijk vast te stellen met je partner. Schrijf het samen op, daarmee voorkom je discussie of onzekerheid.
- Wat staat er in je finaal verrekenbeding? In veel huwelijkse voorwaarden is een verrekenbeding opgenomen. Dit is de afspraak om je vermogen bij scheiding te verdelen alsof er een gemeenschap van goederen was. Wanneer de erfenis hier niet is genoemd als uitzondering, dan krijgt je partner nog steeds de helft mee.
Staat er in je huwelijkse voorwaarden dat de erfenis door de helft gaat, maar staat er in het testament van je ouders dat dit niet mag? Dan gaat het testament van je ouders voor:
Artikel 1:134 Burgerlijk Wetboek:
Bij uiterste wilsbeschikking of bij de gift kan worden bepaald dat geen verrekening van krachtens erfopvolging bij versterf, making, lastbevoordeling of gift verkregen vermogen en van de vruchten daarvan plaatsvindt, indien verrekening daarvan ingevolge huwelijkse voorwaarden zou behoren plaats te vinden.