Of je huwelijkse voorwaarden kunt maken met terugwerkende kracht, dat hangt af van wat je met die vraag bedoelt. Juridisch kan het niet, fiscaal soms wel. En als je schulden hebt, dan is het altijd een lastige kwestie.
Hoe zit het juridisch?
Juridisch gezien, is het op grond van de wet niet mogelijk om huwelijkse voorwaarden met terugwerkende kracht te maken.
Artikel 1:117 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
Vóór het huwelijk gemaakte huwelijkse voorwaarden beginnen te werken van het tijdstip der voltrekking van het huwelijk; geen ander tijdstip kan daarvoor worden aangewezen.
Artikel 1:120 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
Tijdens het huwelijk gemaakte of gewijzigde huwelijkse voorwaarden beginnen te werken op de dag, volgende op die waarop de akte is verleden, tenzij in de akte een later tijdstip is aangewezen.
Hoe zit het fiscaal?
Fiscaal gezien, zit het anders. Als je vóór 2018 per ongeluk in algehele gemeenschap van goederen was getrouwd, dan mocht je van de belastingdienst wel alsnog huwelijkse voorwaarden maken.
Beleid fiscus:
Ik keur met toepassing van artikel 63 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (de hardheidsclausule) goed dat op verzoek geen schenkbelasting wordt geheven als de in wettelijke gemeenschap gehuwden alsnog huwelijkse voorwaarden opmaken in de volgende twee situaties. (enz) 2. Aannemelijk is gemaakt dat op grond van een misverstand voorafgaand aan het huwelijk geen huwelijkse voorwaarden zijn gemaakt. Als binnen drie jaar na het sluiten van het huwelijk alsnog huwelijkse voorwaarden worden opgemaakt en op dat moment geen sprake is van duurzaam gescheiden leven of echtscheiding, wordt een misverstand verondersteld. (enz) Na de verdeling zijn de echtgenoten ieder gerechtigd tot hetzelfde vermogen als waartoe zij gerechtigd zouden zijn geweest, indien zij al bij het aangaan van het huwelijk iedere gemeenschap hadden uitgesloten.
Hoe zit het met schulden?
Stel je wilt van je gemeenschap van goederen af vanwege schulden. Dat is lastig om bij huwelijkse voorwaarden te regelen omdat je voor het verdelen van een schuld drie partijen nodig hebt: de ene echtgenoot, de andere echtgenoot en de schuldeiser.
Artikel 6:155 Burgerlijk Wetboek:
Een schuld gaat van de schuldenaar over op een derde, indien deze haar van de schuldenaar overneemt. De schuldoverneming heeft pas werking jegens de schuldeiser, indien deze zijn toestemming geeft nadat partijen hem van de overneming kennis hebben gegeven.
Om de gemeenschap van goederen in dit geval “terug te draaien” heb je medewerking van schuldeisers nodig. Gaat het om schulden waarvoor slechts één van beide echtgenoten aansprakelijk is? Dan zou je met de notaris nog de opties van “opheffing” en/of “afstand” van de gemeenschap kunnen bespreken. Soms lukt het om met deze truc in elk geval één van beiden van de schulden te verlossen.