Het huwelijksgoederenrecht is best ingewikkeld. Je kunt wel of geen voorwaarden hebben en wel of geen gemeenschap van goederen. En als je een gemeenschap van goederen hebt, dan kan deze algeheel of beperkt zijn. Hoe het precies zit met de hypotheek in al deze gevallen, dat is soms anders geregeld dan mensen denken. Laten we eens een paar situaties bij langs gaan en een antwoord geven op de vraag of je met huwelijkse voorwaarden de hypotheek altijd op 2 namen moet afsluiten.
Getrouwd zonder voorwaarden vóór 2018 met een huis op één naam
Stel je bent getrouwd in algehele gemeenschap van goederen. Daar is alles in gevallen, dus ook het huis dat één van jullie al had. Een paar jaar later wil je de hypotheek oversluiten. Je hebt geen huwelijkse voorwaarden en omdat je via de gemeenschap van goederen samen eigenaar bent, wil je de hypotheek op 2 namen afsluiten.
Op zich klopt het dat je samen eigenaar bent en ook samen schuldenaar wordt. Vreemd genoeg is het toch maar één persoon die als hypotheekgever optreedt bij de notaris. Dit komt doordat degene die voor het huwelijk eigenaar was nog steeds als enige eigenaar bij het kadaster is ingeschreven. Daarom heeft diegene nog wel het “bestuur” over de gezamenlijke woning. Dit kun je ook niet zo maar veranderen.
Artikel 1:97 lid 1 Burgerlijk Wetboek over het bestuur van de gemeenschap:
Een goed dat op naam van een echtgenoot staat of dat hij krachtens erfopvolging bij versterf, making, lastbevoordeling of gift heeft verkregen, staat onder diens bestuur. Voor het overige is ieder der echtgenoten bevoegd tot het bestuur over de goederen van de gemeenschap. (enz)
Getrouwd zonder voorwaarden ná 2018 met een huis op één naam
Stel je bent in of na 2018 getrouwd zonder voorwaarden en er was al een huis op één naam. Dat huis is niet in de beperkte gemeenschap van goederen gevallen. Als je de hypotheek op dat huis wilt oversluiten naar twee namen, dan klopt er iets niet. Omdat het huis niet in de gemeenschap zit, valt de hypotheekschuld daar ook niet in. Toch is de ander wel opeens hoofdelijk aansprakelijk, terwijl diegene geen eigenaar wordt. Dit kun je oplossen door alsnog huwelijkse voorwaarden te maken en daarbij af te spreken dat het huis de gemeenschap van goederen in gaat. Vanaf dat moment zit het juridisch net zoals ik omschreef in de vorige alinea voor de algehele gemeenschap van goederen. Nog steeds niet optimaal, maar wel eerlijker voor je partner.
Artikel 1:94 lid 7 Burgerlijk Wetboek:
De gemeenschap omvat, wat haar lasten betreft, alle vóór het bestaan van de gemeenschap ontstane gemeenschappelijke schulden, alle schulden betreffende goederen die reeds vóór de aanvang van de gemeenschap aan de echtgenoten gezamenlijk toebehoorden, en alle tijdens het bestaan van de gemeenschap ontstane schulden van ieder van de echtgenoten, met uitzondering van schulden: a. betreffende van de gemeenschap uitgezonderde goederen (enz)
Getrouwd met huwelijkse voorwaarden (voor of na 2018)
Stel je hebt wel voorwaarden gemaakt en één van jullie had voor het huwelijk al een woning waar je nu samen in woont. Als je deze hypotheek wilt oversluiten op één naam, dan heb je altijd een handtekening nodig van je echtgenoot. Dit betekent nog niet dat de hypotheek op 2 namen staat. Het gaat alleen om toestemming:
Artikel 1:88 lid 1 sub a Burgerlijk Wetboek:
Een echtgenoot behoeft de toestemming van de andere echtgenoot voor de volgende rechtshandelingen: a. overeenkomsten strekkende tot vervreemding, bezwaring of ingebruikgeving en rechtshandelingen strekkende tot beëindiging van het gebruik van een door de echtgenoten tezamen of door de andere echtgenoot alleen bewoonde woning of van zaken die bij een zodanige woning of tot de inboedel daarvan behoren.
Dit artikel is altijd van toepassing, ongeacht of je een algehele of beperkte gemeenschap van goederen hebt en ongeacht of je huwelijkse voorwaarden hebt.
Stel dat je in deze situatie niet alleen toestemming geeft als echtgenoot maar ook hoofdelijk aansprakelijk wordt. In dat geval staat de hypotheek wel op 2 namen maar het huis niet omdat je huwelijkse voorwaarden hebt. Je deelt dus ook niet in de waardestijging terwijl je wel verantwoordelijk bent voor de hypotheek. Dit kun je oplossen door in je huwelijkse voorwaarden iets anders af te spreken. Daarbij kun je denken aan:
- Alsnog een gemeenschap van goederen maken, naar keuze algeheel, beperkt of alleen van het huis.
- Een finaal verrekenbeding opnemen, naar keuze algeheel of beperkt.
- Een meerwaardeclausule, op grond waarvan je de overwaarde deelt boven een bepaald bedrag.