Stel je hebt samen een huis of je wilt samen een huis kopen. Maakt het voor je gezamenlijke woning uit of je wel of geen huwelijkse voorwaarden hebt?

Wat gebeurt er met een woning die je al hebt?
Stel je hebt voor je huwelijk al samen een huis gekocht dat op beide namen staat. Met of zonder huwelijkse voorwaarden, in beide gevallen blijft dat huis gewoon op twee namen staan bij het kadaster. Maar dit is niet het hele verhaal.
- Stel je hebt beiden de helft op naam en evenveel geld geïnvesteerd. Op het eerste gezicht lijkt er geen verschil te zijn tussen het wel of niet hebben van huwelijkse voorwaarden. Wanneer je zonder voorwaarden trouwt, krijg je een beperkte gemeenschap van goederen. Hierdoor biedt de gehele overwaarde van de woning verhaal voor alle nieuwe schulden. Zonder voorwaarden loopt jouw helft van de overwaarde dus risico voor de schulden die de ander maakt. Het maken van voorwaarden maakt dus wel degelijk verschil. Dit is vooral van belang wanneer je partner een eenmanszaak of VOF heeft.
- Stel je hebt ongelijke delen op naam, bijvoorbeeld 40% en 60%. Als je trouwt met voorwaarden, dan blijft deze ongelijke verhouding bestaan. Trouw je zonder voorwaarden, dus in beperkte gemeenschap van goederen, dan wijzigt deze verhouding naar ieder 50%. Dit komt doordat het hele huis in de beperkte gemeenschap valt en je daarin gelijke aandelen hebt.
- Stel je hebt beiden de helft op naam (dus ieder 50%), maar één heeft meer geld geïnvesteerd en daarvoor een vergoedingsrecht. Het staat niet duidelijk in de wet, maar zonder voorwaarden krijg je mogelijk in dit geval ook een gelijk aandeel in het huis zonder een vergoedingsrecht. Want alle schulden voor het huis waar je samen eigenaar van bent vallen in de beperkte gemeenschap van goederen. Dus waarschijnlijk ook de schuld op grond van een vergoedingsplicht. In een recente uitspraak gaat de rechter in op deze vraag.
Als je een gezamenlijke woning hebt, is het nog steeds van belang om huwelijkse voorwaarden te maken. Vooral wanneer je ondernemer bent of één van beiden meer geld in het huis stopt dan de ander.
Artikel 1:94 lid 2 Burgerlijk Wetboek:
De gemeenschap omvat, wat haar baten betreft, alle goederen die reeds vóór de aanvang van de gemeenschap aan de echtgenoten gezamenlijk toebehoorden (enz)
Artikel 1:100 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
De echtgenoten hebben een gelijk aandeel in de ontbonden gemeenschap, tenzij anders is bepaald bij huwelijkse voorwaarden
Artikel 1:96 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
Voor een schuld van een echtgenoot kunnen, ongeacht of deze in de gemeenschap is gevallen, zowel de goederen van de gemeenschap als zijn eigen goederen worden uitgewonnen.
Artikel 1:94 lid 7 Burgerlijk Wetboek:
De gemeenschap omvat, wat haar lasten betreft, alle vóór het bestaan van de gemeenschap ontstane gemeenschappelijke schulden, alle schulden betreffende goederen die reeds vóór de aanvang van de gemeenschap aan de echtgenoten gezamenlijk toebehoorden (enz)
Hoe zit het met een huis dat je koopt tijdens het huwelijk?
Koop je tijdens het huwelijk een huis en heb je daarvoor een hypotheek nodig? Dan krijg je te maken met de regels van de bank. Tegenwoordig wil de bank alleen nog maar een hypotheek geven aan de eigenaar. Vroeger kwam het bijvoorbeeld voor dat ouders mee tekenden voor de hypotheek van hun kind, terwijl de ouders geen mede-eigenaar waren. Dat wil de bank nu niet meer. Hetzelfde geldt tussen echtgenoten. Alleen degene die eigenaar is, kan een hypotheek krijgen.
Omdat jullie op elk moment de huwelijkse voorwaarden kunnen wijzigen, wil de bank in de praktijk aan echtparen alleen samen een hypotheek geven. Op die manier maakt het huwelijksgoederenregime voor de bank niet uit, want beide echtgenoten zijn voor 100% hoofdelijk aansprakelijk. Het betekent ook dat je min of meer gedwongen bent om het huis samen te kopen. Want geen eigenaar is geen hypotheek. Natuurlijk zijn er uitzonderingen op deze regel maar in de praktijk wordt, ook met huwelijkse voorwaarden, een woning meestal gezamenlijk gekocht.
Voor de echtgenoten onderling heeft het maken van huwelijkse voorwaarden ook nog voordelen:
- Je kunt een huis kopen met ongelijke aandelen (bijvoorbeeld 30% / 70%) wat met een gemeenschap van goederen niet kan.
- Bij een gemeenschap van goederen bepaalt de wet of er een vergoedingsrecht ontstaat en hoe hoog dat is. In huwelijkse voorwaarden kun je hierover eigen afspraken maken.
Tip: in het menu onder voorbeelden vind je een model waarmee je een vergoedingsrecht kunt vaststellen.