Stel je wint tijdens het huwelijk een prijs in de loterij, bijvoorbeeld de Staatsloterij of de Postcode Loterij. Moet je die prijs dan delen met je echtgenoot? En maakt het daarbij uit of je huwelijkse voorwaarden hebt? Of loterijwinnaars vaker gaan scheiden, dat durf ik niet te zeggen. Maar er zijn wel procedures bekend tussen ex-echtgenoten over de verdeling van prijzengeld.
Maakt het uit wat er in je huwelijkse voorwaarden staat?
De meeste gehuwde stellen zullen één van de volgende vijf huwelijksgoederenregimes hebben:
- Algehele gemeenschap van goederen.
- Beperkte gemeenschap van goederen.
- Periodiek verrekenbeding.
- Finaal verrekenbeding.
- Koude uitsluiting.
Bij de eerste twee zal een prijs in de loterij gewoon in de gemeenschap vallen. Je moet van goeden huize komen, wil je kunnen aantonen dat het prijzengeld privé vermogen is. Want voor de meeste stellen zal gelden dat ze loten kopen van hun salaris, en dat valt altijd in de gemeenschap van goederen.
Bij een periodiek verrekenbeding spreek je af om alles wat je in een jaar spaart uit je inkomen bij helfte te delen. Bij inkomen moet je in beginsel denken aan terugkerende inkomsten zoals je salaris. Maar in je huwelijkse voorwaarden kan ook staan dat je een incidentele meevaller, zoals een prijs in de loterij, als inkomen ziet. En hoe zit het als je dat lot hebt gekocht uit je salaris? Want dat zal bij de meeste mensen het geval zijn. Misschien moet je het prijzengeld dan wel zien als een belegging of vrucht van het inkomen, wat je op grond van de wet ook met elkaar moet delen:
Artikel 1:141 lid1 Burgerlijk Wetboek: Indien een verrekenplicht betrekking heeft op een in de huwelijkse voorwaarden omschreven tijdvak van het huwelijk en over dat tijdvak niet is afgerekend, blijft de verplichting tot verrekening over dat tijdvak in stand en strekt deze zich uit over het saldo, ontstaan door belegging en herbelegging van hetgeen niet verrekend is, alsmede over de vruchten daarvan.
Bij een finaal verrekenbeding zal het afhangen van de tekst van de huwelijkse voorwaarden. Meestal spreek je daarin een verrekening af alsof er een gemeenschap van goederen was. En als de prijs daarin was gevallen, dan valt het dus ook onder je verrekenbeding.
Bij koude uitsluiting zal de vraag van belang zijn wie het lot heeft betaald. Stel dat je automatisch meespeelt in de loterij op één naam maar de inleg wordt automatisch afgeschreven van je en/of-rekening. Ook al staat het lot op één naam, in dat geval heb je een goede zaak om als echtgenoot toch de helft op te eisen.
Jurisprudentie
- Rechtbank Amsterdam 23 december 2015 (ECLI:NL:RBAMS:2015:9150): De man en vrouw waren gehuwd in algehele gemeenschap van goederen. De vrouw won in januari 2015 € 2.109.655,- in de Postcode Loterij. Op dat moment waren ze nog gehuwd maar was er al wel, in oktober 2014, een echtscheidingsverzoek ingediend. De gemeenschap was hierdoor al ontbonden vóórdat de vrouw de loterij won. Daarom hoefde zij de prijs niet te delen met haar ex-man.
- Rechtbank Oost Brabant 29 juni 2016 (ECLI:NL:RBOBR:2016:3386): De vrouw, gehuwd onder huwelijkse voorwaarden, slaagt er niet om te bewijzen dat “het prijsgeld moet worden aangemerkt als een goed dat is voortgesproten uit de belegging van aan haar toebehorende gelden”. Het gewonnen geld valt daarom in het faillissement van haar echtgenoot.
- Rechtbank Arnhem 24 februari 2011 (ECLI:NL:RBARN:2011:BP6868): Buiten gemeenschap van goederen gehuwde echtgenoot heeft geen recht op de helft van het prijzengeld omdat het lot is betaald van de bankrekening van de ander. Hier maakte het voor de vraag wie recht had op de loterij prijs dus wel degelijk uit dat er huwelijkse voorwaarden waren.